مزیت رقابتی در بازار به چه معناست؟

 

در پاسخ به سوال مزیت رقابتی چیست باید بگوییم ویژگی است که یک برند را قادر می‌سازد از رقبای خود پیشی بگیرد. این به برند اجازه می‌دهد تا به حاشیه‌های برتر در مقایسه با رقبای خود دست یابد و برای شرکت و سهامدارانش ارزش ایجاد کند. تکرار و تقلید از یک مزیت رقابتی، اگر نگوییم غیرممکن، اما باید دشوار باشد. اگر به راحتی کپی یا تقلید شود، دیگر مزیت رقابتی در بازار محسوب نمی‌شود.

 

چند نمونه مزیت رقابتی در بازار

برخی از نمونه‌های رایج مزیت رقابتی عبارتند از:

• تیم
• دسترسی منحصر به فرد به تکنولوژی یا روش‌های تولید خاص
• محصولی که هیچ‌کس نمی‌تواند ارائه دهد (محافظت شده توسط قانون IP یا حق ثبت اختراع و غیره)
• توانایی تولید و فروش با هزینه کمتر (معروف به رهبری هزینه)
• برند و شهرت

 

در حالی که ممکن است با یک ایده کاملاً جدید وارد بازار شوید، ممکن است زمان زیادی طول نکشد تا رقبا نیز به ایده شما برسند. این زمانی است که ممکن است لازم باشد مزیت رقابتی خود را دوباره بررسی کنید و بدانید که اصول مزیت رقابتی چیست.

 

چگونه مزیت رقابتی کسب و کار خود را شناسایی کنیم؟

چه چیزی می‌توانید به مخاطبان خود ارائه دهید که هیچ یک از رقبای شما نمی‌توانند ادعای آن را داشته باشند؟

برای شناسایی مزیت خود، باید موارد زیر را مشخص کنید:

• چگونه ارزش یا منفعتی را به مشتریان خود ارائه می‌دهید؟
• بازار هدف شما کیست؟
• چه افراد دیگری در فضای مشابه شما فعالیت می‌کنند؟

مزیت رقابتی شما برپایه ایجاد منفعتی جذاب برای مخاطبان هدف شماست که هیچ کسب و کار دیگری هم نتواند آن را ارائه دهد. این امکان هم وجود دارد که شما چندین مزیت رقابتی داشته باشید؛ اما مزیتی که برای تبلیغ در ارتباطات بازاریابی و برند خود انتخاب می‌کنید باید دارای بیشترین تمایز و پتانسیل برای جذب مخاطب باشد. این کار به شما کمک می‌کند تا سهم بیشتری از بازار را به دست آورید.

 

ایجاد یک مزیت رقابتی

قبل از ایجاد مزیت رقابتی، دانستن موارد زیر ضروری است:

 

1. منفعت: یک شرکت باید در مورد اینکه محصول یا خدماتش چه مزیتی را ارائه می‌دهد، صریح باشد. باید ارزش واقعی ارائه دهد و علاقه ایجاد کند.
2. بازار هدف: یک شرکت باید مشخص کند که چه کسی از شرکت خرید می‌کند و چگونه می‌تواند بازار هدف خود را تامین کند.
3. رقبا: برای یک شرکت مهم است که سایر رقبا را در چشم انداز رقابتی درک کند.

برای ایجاد یک مزیت رقابتی، یک شرکت باید بتواند مزایایی را که برای بازار هدف خود فراهم می‌کند، به روشی که سایر رقبا نمی‌توانند ارائه دهند، شرح دهد.

 

استراتژی ایجاد مزیت رقابتی

سه استراتژی برای ایجاد مزیت رقابتی در بازار وجود دارد: رهبری هزینه، تمایز و تمرکز (تمرکز هزینه و تمرکز بر تمایز). در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم:

 

1. رهبری هزینه

در استراتژی رهبری هزینه، هدف تبدیل شدن به تولیدکننده کم هزینه است. این هدف از طریق تولید در مقیاس بزرگ به دست می‌آید، جایی که شرکت‌ها می‌توانند از صرفه‌های مقیاس استفاده کنند.

اگر شرکتی بتواند از صرفه‌جویی در مقیاس استفاده کند و محصولاتی با هزینه‌ای کمتر از رقبای خود تولید کند، در این صورت می‌تواند قیمت فروشی را تعیین کند که توسط شرکت‌های دیگر قابل تقلید و تکرار نباشد. بنابراین، شرکتی که استراتژی رهبری هزینه را اتخاذ می‌کند، به دلیل مزیت هزینه قابل توجهی که نسبت به رقبای خود دارد، می‌تواند سود کسب کند.

 

2. تمایز

در استراتژی تمایز، محصولات یا خدمات یک شرکت از محصولات یا خدمات رقبا متمایز می‌شود. این امر می‌تواند با ارائه محصولات یا خدمات با کیفیت بالا به مشتریان یا نوآوری در محصولات یا خدمات انجام شود.

اگر شرکتی بتواند با موفقیت تمایز قائل شود، در نهایت می‌تواند قیمت بالاتری را برای محصولات یا خدمات خود تعیین کند.

 

3. تمرکز

در استراتژی تمرکز، یک شرکت بر یک بخش محدود از بازار هدف تمرکز می‌کند. این استراتژی در صورتی موفق است که شرکت بتواند با موفقیت محصولات/خدماتی را ایجاد کند که بتواند این مشتریان هدف را تامین کند. استراتژی تمرکز نیز دو نوع دارد:

1. تمرکز بر هزینه: تولید کننده با کمترین هزینه در بخش محدود بازار
2. تمرکز بر تمایز: محصولات/خدمات متمایز در یک بخش محدود بازار

 

 

مزیت رقابتی پایدار چیست؟

مزیت رقابتی پایدار  در بازار به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا در یک دوره زمانی طولانی از رقبا بالاتر بروند. این امر کمک می‌کند تا بر تصمیم گیری مصرف کننده تأثیر بگذارد و اغلب منجر به سود بیشتر می‌شود.

مزیت رقابتی پایدار به دارایی‌ها، ویژگی‌ها یا قابلیت‌هایی اشاره دارد که مختص یک کسب و کار است؛ تقلید و تکرار آن‌ها دشوار است و به یک کسب و کار این امکان را می‌دهد تا خواسته‌های مشتری را بهتر از رقبای خود برآورده کند. بدون مزیت رقابتی پایدار، کسب و کار خود را به خطر می‌اندازید که همانند قطره‌ای دیگر در اقیانوس باشد.

 

چارچوب مزیت رقابتی

رایج ترین چارچوب مزیت رقابتی، چارچوب VRIO (Valuable, Rare, Inimitable, Organized) است.

VRIO یک ابزار تجزیه و تحلیل داخلی است که می‌تواند برای طبقه‌بندی منابع بر اساس اینکه آیا آن‌ها دارای ویژگی‌های خاصی هستند که در چارچوب مشخص شده‌اند یا خیر.

این طبقه‌بندی برای سازمان‌ها این امکان را فراهم می‌کند تا شناسایی کنند کدام منابع شرکت واقعاً دارای مزیت رقابتی هستند. چهار مرحله برای چارچوب مزیت رقابتی VRIO وجود دارد؛ هر منبع از چهار مرحله عبور می‌کند تا به شناسایی این که آیا آن منبع مزیت رقابتی است یا خیر برسد.

 

• ارزشمند – آیا این منبع سود ملموسی را ارائه می‌دهد؟
• نادر – آیا این منبع در شرکت‌های دیگر یافت می‌شود یا منحصر به فرد است؟
• تکرار نشدنی – آیا بازتولید این منبع دشوار است یا دارای حق نشر است؟
• سازماندهی شده – آیا این منبع به گونه‌ای سازماندهی شده است که ارزش را به خود اختصاص دهد؟

 

منبعی که ارزشمند، کمیاب، تکرار نشدنی و سازماندهی شده برای به دست آوردن ارزش، یک مزیت رقابتی بلندمدت است. شایان ذکر است که یک منبع واحد که مزیت رقابتی ارائه می‌کند، تضمینی برای ارزش یا موفقیت نیست و ممکن است فقط یک موقعیت موقتی باشد. بهترین شرکت‌ها این را می‌دانند و همیشه چشم به آینده دارند.

 

نمونه‌هایی از اهمیت مزیت رقابتی در بازار

سه مثال عالی برای مزیت رقابتی در بازار عبارتند از:

1. مک دونالد: مزیت رقابتی اصلی مک دونالد به استراتژی رهبری هزینه متکی است. این شرکت قادر است از صرفه جویی در مقیاس استفاده کند و محصولاتی را با هزینه کم تولید کند و در نتیجه محصولات را با قیمت فروش کمتری نسبت به رقبای خود عرضه کند.
2. لویی ویتون: مزیت لویی ویتون به تمایز و استراتژی تمرکز بر تمایز متکی است. این شرکت قادر است در بازار لوکس پیشرو باشد و از طریق منحصربه‌فرد بودن محصول، قیمت‌های برتر را کنترل کند.
3. والمارت: مزیت والمارت به استراتژی رهبری هزینه متکی است. والمارت قادر است “قیمت‌های پایین روزانه” را از طریق صرفه جویی در مقیاس ارائه دهد.

 

اهمیت مزیت رقابتی در بازار

مزیت رقابتی، یک شرکت را از رقبای خود متمایز می‌کند؛ به قیمت‌های بالاتر، مشتریان بیشتر و وفاداری به برند کمک می‌کند. ایجاد چنین مزیتی یکی از مهمترین اهداف هر شرکتی است. در دنیای امروز، مزیت رقابتی برای موفقیت کسب و کار ضروری است. بدون آن، شرکت‌ها برای بقای خود به مشکل بر می‌خورند.

 

سخن آخر

همانطور که در این مقاله بررسی شد، اهمیت مزیت رقابتی برای کسب و کارهای امروزی به عنوان یکی از اصول برقراری شرکت نقش ایفا می‌کند. به همین دلیل شرکت‌ها باید از اهمیت آن مطلع باشند و برای ایجاد آن استراتژی ایجاد کنند. ایجاد استراتژی برای ایجاد مزیت رقابتی پایدار می‌تواند به موفقیت کسب و کار در زمانی طولانی کمک کند.

 

منابع

corporatefinanceinstitute

airfocus